Bệnh do thừa vitamin
Cơ thể con người không thể thiếu vitamin nhưng nếu lạm dụng vitamin sẽ gây nên nhiều bất lợi cho sức khỏe, làm phát sinh bệnh do dư thừa các vitamin.
Chúng ta đều biết vitamin không sinh ra năng lượng cho cơ thể, song lại là yếu tố có vai trò vô cùng quan trọng giúp cho hoạt động sống của cơ thể, là chất xúc tác giúp thực hiện các phản ứng sinh học xảy ra trong cơ thể. Bởi vậy cơ thể không thể thiếu vitamin. Nhưng nếu lạm dụng vitamin sẽ gây nên nhiều bất lợi cho sức khỏe, làm phát sinh bệnh do dư thừa các vitamin.
Không phải tất cả mọi người đều có nhu cầu bổ sung vitamin là thuốc tân dược, bởi vì trong các bữa ăn hàng ngày chúng ta đều ăn các thực phẩm đã có đầy đủ các vitamin trong các khẩu phần ăn, do vậy khi vào cơ thể sẽ được tiêu hóa và hấp thu tại ruột thì nhu cầu bổ sung vitamin là không cần thiết. Do vậy chỉ các trường hợp mắc bệnh chứng tại đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, viêm ruột, làm cho khả năng hấp thu tại ống tiêu hóa bị hạn chế hay không thực hiện được. Cũng có thể gặp trong những trường hợp bị rối loạn hấp thu hay nhu cầu cơ thể tăng trong phụ nữ có thai, sau đợt bệnh kéo dài, nhiễm khuẩn hoặc các trường hợp đặc biệt như ăn kiêng khem theo chế độ bệnh lý lâu ngày, khẩu phần ăn đơn điệu không đa dạng thực phẩm, nghiện rượu, sinh sống lâu ngày tại các vùng núi đá nơi có hoàn cảnh khắc nghiệt như cán bộ địa chất, đi biển lâu ngày... mới cần bổ sung vitamin.
|
Nhưng mỗi khi không có nhận thức như vừa nói trên nhiều người đã lạm dụng vitamin do uống thuốc bổ sung quá liều kéo dài, không tuân thủ theo hướng dẫn của thầy thuốc, hay tự ý mua để sử dụng cho bản thân và gia đình có thể dẫn tới ngộ độc, nhất là trẻ em.
Thừa vitamin A: Chúng ta đã biết vitamin A có tác dụng trong tạo sắc tố thị giác, tạo da, niêm mạc, tăng sức đề kháng, chống nhiễm khuẩn. Nhưng khi thừa vitamin A do uống dầu cá hay các chế phẩm đa vitamin và khoáng chất, hay gặp ở trẻ nhỏ do bố mẹ ép uống có thể gây phồng thóp, co giật, tăng áp lực nội sọ. Ngay cả người lớn và trẻ lớn khi dùng quá nhiều cũng gây nên khô da, nứt môi, viêm răng lợi, đau khớp, đau xương, rụng lông tóc... phụ nữ đang mang thai nếu lạm dụng cũng có thể gây ra quái thai. Ngoài ra, còn gây sưng gan lách, thiếu máu nhược sắc, chán ăn, mẩn ngứa, to đầu, chóng mặt, buồn nôn... Ngoài ra, lượng vitamin A tăng cao trong cơ thể sẽ gây ảnh hưởng đến gan, làm mỏng xương, khiến tăng rủi ro bị khuyết tật khi sinh. Do vậy khi cần sử dụng, mỗi ngày với trẻ em chỉ liều 20.000UI, người lớn liều 100.000UI, mỗi đợt chỉ kéo dài từ 1 - 2 tháng, sau 4 - 5 tháng mới tiếp tục đợt khác.
Thừa vitamin B12: Vitamin B12 điều hòa chuyển hóa đạm, tăng cường tạo hồng cầu, làm hạ tỷ lệ cholesterol. Ngoài ra còn tác dụng chống dị ứng, giảm đau. Thiếu B12 và acid folic làm tổn thương đến sự tổng hợp acid nucleic, ảnh hưởng tới chức phận tạo máu và hệ thần kinh. Nhưng khi lạm dụng gây dư thừa vitamin B12 có thể gây tăng sản tuyến giáp, làm tăng hồng cầu quá mức, bệnh cơ tim... Có khi xảy ra tác dụng thứ phát gây nôn nao, choáng váng, nổi mày đay.