Biến thể của virus SARS-CoV-2 ở Nam Phi: Nguy hiểm đến mức nào, vắc-xin có thể ngăn chặn được không?
Biến thể Covid-19 mới của Nam Phi vẫn đang được phân tích, nhưng một trong những nhà khoa học di truyền hàng đầu của Nam Phi cho rằng nó có khả năng lây truyền cao hơn từ 40% đến 70%.
Một số đột biến độc đáo của nó cũng có thể buộc các nhà sản xuất vắc-xin sáng chế ra các mũi tiêm phù hợp.
Biến thể mới thúc đẩy sự gia tăng các ca bệnh COVID-19 ở Nam Phi
Giáo sư Tulio de Oliveira, Giám đốc Nền tảng Giải trình tự và Đổi mới Nghiên cứu KwaZulu-Natal (KRISP), cho biết trong vài tuần tới, khi công việc trong phòng thí nghiệm tiến triển, người dân Nam Phi sẽ có bức tranh rõ ràng hơn về biến thể Covid-19 mới.
Ông cảnh báo rằng biến thể mới - được gọi là 501.V2 - hiện chính là yếu tố thúc đẩy sự gia tăng các ca bệnh ở Nam Phi. Trong 9 ngày qua, hơn 100.000 trường hợp Covid mới đã được xác nhận, với hơn 200 người chết mỗi ngày.
Giáo sư Tulio de Oliveira, Giám đốc Nền tảng Giải trình tự và Đổi mới Nghiên cứu KwaZulu-Natal (KRISP)
Mặc dù người ta không cho rằng biến thể mới sẽ gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, nhưng De Oliveira cho biết rằng ông không ngạc nhiên nếu loại virus được phát hiện có khả năng lây truyền cao hơn từ 40-70% so với chủng virus ban đầu (phù hợp biến thể 501Y của Anh). Điều này có nghĩa là bạn có nhiều khả năng nhiễm virus hơn khi tiếp xúc với nó.
Vào tháng 3, Nam Phi ghi nhận những trường hợp mắc COVID-19 đầu tiên. Đến cuối tháng 9, các nhà khoa học địa phương trên khắp đất nước bắt đầu phát hiện ra những đột biến mới.
Virus thường phát triển để đảm bảo sự sống sót của chính chúng, nhưng thường với tốc độ chậm, khoảng 2 đột biến mỗi tháng. Tuy nhiên, các nhà khoa học Nam Phi nhận thấy có tới 20 đột biến mới phát triển trong vòng vài tuần, trong đó có 8 đột biến liên quan đến protein đột biến trong Covid-19. Virus sử dụng các protein đột biến để xâm nhập vào các tế bào của con người. Ba trong số các đột biến (417, 484 và 501) nằm trong vùng liên kết thụ thể của virus, vùng này "dính" vào thụ thể tế bào người.
Các đột biến có nghĩa là nếu bạn tiếp xúc với virus (chủ yếu lây truyền qua các giọt nhỏ từ ho, hắt hơi hoặc nói chuyện) thì bạn có khả năng nhiễm bệnh cao.
Các nhà khoa học của KRISP đã trình bày phát hiện của họ với Nhóm làm việc về Tiến hóa Covid-19 của Tổ chức Y tế Thế giới vào đầu tháng 12.
"Các nhà khoa học Nam Phi là những người đầu tiên nhận ra tầm quan trọng của sự thay đổi gen trong protein đột biến - yếu tố cho phép virus dễ dàng bám vào các tế bào của con người khiến nó dễ lây nhiễm hơn so với phiên bản virus gốc", thông tin đưa trên trang The Times ở Anh cho biết.
Sau phần trình bày của Nam Phi, các nhà khoa học Vương quốc Anh đã sử dụng cách tiếp cận tương tự để xác định biến thể của chính họ.
Nguồn gốc có thể có của các biến thể mới
Theo báo cáo trên tạp chí Science, giả thuyết mới nhất cho rằng biến thể ở Anh có nguồn gốc từ những bệnh nhân Covid-19 có hệ miễn dịch rất yếu do mắc các bệnh như ung thư.
De Oliveira nói rằng vì những người bị tổn thương hệ miễn dịch không có đủ khả năng miễn dịch để chống lại Covid-19 một cách hiệu quả, nên virus có thể ở trong cơ thể họ lâu hơn và phát triển nhiều đột biến hơn.
De Oliveira cho biết vẫn chưa rõ liệu biến thể Nam Phi có thể có nguồn gốc từ hệ thống miễn dịch bị tổn thương hay không. Ông nói rằng có thể các quốc gia khác sẽ xác nhận các biến thể "tăng đột biến" của Covid-19 trong những tuần tới khi họ tăng cường giám sát bộ gen của chúng.
Biến thể của virus SARS-CoV-2 ở Nam Phi và vắc-xin
Về cơ bản, điều khiến biến thể của virus SARS-CoV-2 ở Nam Phi khác với chủng ở Anh quốc là hai đột biến (417 và 484) có khả năng làm giảm độ nhạy cảm của virus với một số kháng thể.
Mặc dù hậu quả vẫn chưa rõ ràng, nhưng điều khiến các nhà khoa học lo lắng là ai đó đã từng nhiễm Covid-19 trong quá khứ có thể bị tái nhiễm với biến thể mới. Điều quan trọng, nó cũng có nghĩa là biến thể của Nam Phi có thể kháng lại các loại vắc-xin hiện tại nhiều hơn.
De Oliviera cho biết một nhóm các nhà khoa học quốc gia, bao gồm Hội đồng Nghiên cứu Y khoa, Viện Quốc gia về Các bệnh Truyền nhiễm và các trường đại học của đất nước, hiện đang tích cực điều tra những đột biến có thể có ý nghĩa gì đối với hiệu quả của vắc-xin.
Ông cho biết 2 nhà phát triển vắc-xin đã chỉ ra rằng họ có thể bổ sung các bản cập nhật mới trong lô vắc-xin tiếp theo của họ để "giải quyết" cấu trúc của các biến thể mới.
"Cuối cùng, vắc-xin Covid-19 có thể giống như vắc-xin cúm, được cập nhật thường xuyên", ông nói thêm.
Nhưng hiện tại, mối quan tâm lớn nhất của Nam Phi không phải là vắc-xin mà là sự lây lan nhanh chóng của Covid-19 trong khi hệ thống y tế đang ở mức báo động. Việc biến thể mới xuất hiện càng thúc đẩy người dân cần thực hiện tốt các biện pháp ngừa Covid-19 bao gồm đeo khẩu trang (che mũi, miệng và cằm), thường xuyên rửa tay, thường xuyên làm sạch bề mặt và duy trì khoảng cách 1,5m với những người khác.
Theo Businessinsider
